Vườn Quốc Gia Tam Đảo - tamdaonp.com.vn

Bí quyết dùng lửa dập lửa trong chữa cháy đồng cỏ và chữa cháy rừng
Có lẽ bạn đã từng được nghe nói phương pháp “dùng lửa dập lửa” trong chữa cháy đồng cỏ hoặc chữa cháy rừng.

Kỹ thuật thực hiện là: dùng dao quắm, máy cắt cỏ, cắt bỏ cây bụi, cỏ, thậm chí máy gạt…tạo 1 đường băng trắng bao vây trước mũi tiến của đám cháy( hoặc lợi dụng đường mòn, đường giao thông ở phía trước mũi tiến của đám cháy) làm “băng tựa” rồi chờ thời cơ châm lửa đốt vật liệu cháy từ mép băng tựa tạo đám cháy mới có mũi tiến ngược với mũi tiến của đám cháy rừng đang có xu hướng tiến nhanh về phía băng tựa đó. Ngọn lửa mới đi về phía bể lửa đang cuộn dâng, cướp đoạt "vật liệu cháy" của đám cháy lớn. Hai bức tường lửa gặp nhau, đám cháy lập tức tắt ngay, tựa như nuốt chửng nhau vậy.
Nếu cháy trảng cỏ trên thảo nguyên vào mùa cỏ khô thì phương pháp trên có thể nói là phương pháp tốt nhất, hiệu quả nhất, để ngăn chặn kịp thời và dập tắt đám cháy một cách nhanh nhất.
Đây cũng là cách thoát hiểm của người chữa cháy rừng khi bị giặc lửa đuổi theo uy hiếp trong tình huống họ không kịp chạy thoát.
Dưới đây là đoạn trích trong cuốn tiểu thuyết “Đồng cỏ” của nhà văn Kupe, mô tả cảnh ông già bẫy muông thú cứu những người khách du lịch đang mắc nghẽn trong đám cháy trên đồng cỏ châu Mỹ khiến ta suy nghĩ:
"Đột nhiên ông già tỏ thái độ cương quyết: “Đến giờ hành động rồi” - Ông nói.
Ông hành động quá muộn rồi, ông già đáng thương ạ! - Mitliton thốt lên. Lửa chỉ còn cách chúng ta một phần tư dặm thôi, và gió đang táp những ngọn lửa đó về phía ta với một vận tốc kinh người.
À, ra thế! Lửa! Ta không thể sợ lửa. Nào các cháu! Xắn tay áo lên, cắt ngay cái đám cỏ khô này đi, để làm trơ ra một khoảng đất trống.
Trong một khoảng thời gian rất ngắn, họ đã cắt trụi được một khoảng đất đường kính 6 mét. Ông già dẫn các cô gái đến một góc của khoảng đất trống không lớn lắm đó và bảo họ lấy chăn che những quần áo dễ cháy. Sau khi đã phòng bị xong xuôi rồi, ông chạy đến góc bãi trống đối diện, nơi mà ngọn lửa man rợ, cao ngất đang điên cuồng tấn công họ, ông lấy một nắm cỏ khô nhất đặt lên giá súng rồi đốt. Nắm cỏ khô dễ cháy lập tức bùng lên. Ông già ném nắm cỏ này vào trong bụi cây cao, rồi trở về giữa bãi trống, kiên tâm chờ đợi kết quả hành động của mình. Ngọn lửa do ông già ném tới đã tham lam ngấu nghiến hết những cây khô, chỉ trong chớp mắt nó đã lan sang đám cỏ…
Lửa cháy càng ngày càng to, bắt đầu lan về ba phía. Nhưng ở phía thứ tư thì nó bị mảnh đất trống cản lại. Lửa cháy càng dữ, chỗ đất trống xuất hiện ở phía trước cũng càng được mở rộng... Sau mấy phút đồng hồ, ngọn lửa ở tất cả mọi phía đều lùi đi, chỉ còn lại những đám khói dày đặc bao vây mọi người, nhưng họ đã thoát khỏi nguy hiểm vì ngọn lửa đã điên cuồng tiến lên phía trước...
Tuy nhiên, phương pháp “dùng lửa dập tắt những đám cháy” không đơn giản như ta tưởng. Chỉ những người rất có kinh nghiệm mới có thể dùng phương pháp đốt lửa đón đầu để dập tắt lửa, nếu không càng đem lại những tai họa lớn hơn.”
Nếu bạn suy nghĩ, bạn sẽ thấy rõ vì sao làm việc đó cần phải có nhiều kinh nghiệm. Câu hỏi là “Tại sao ngọn lửa do ông già đốt lên lại có thể cháy đi đón lửa mà không cháy theo phía ngược lại trong khi gió từ phía đám cháy đang thổi tới, và đem bể lửa về phía những người lữ khách? Tưởng chừng như ngọn lửa do ông già đốt lên sẽ không đi đón bể lửa mà sẽ cháy lùi về phía sau theo đồng cỏ… và các hành khách không tài nào tránh khỏi bị thiêu chết.
Vậy, ông già bẫy muông thú có bí quyết gì?
Bí quyết là ở chỗ: ông hiểu được quy luật vật lý đơn giản là: tuy gió từ phía đồng cỏ đang cháy thổi tới đẩy đám cháy về phía những người lữ khách, nhưng ở phía trước, gần sát mặt đất, ngay gần đám cháy lớn, có một dòng không khí chuyển động ngược trở lại đám cháy do hiện tượng đối lưu.
Thực tế chứng minh khi có cháy lớn không khí ở phía trên biển lửa bị đốt nóng thì nhẹ đi và bị đẩy lên cao, không khí ở tất cả mọi phía (nơi chưa bắt cháy) nặng hơn tràn vào thay thế.
Do đó, ở cạnh biên giới của đám cháy lớn, nhất định có dòng không khí hút về phía đám cháy ấy. Vì thế, phải bắt tay đốt lửa để đón lửa, khi đám cháy lan gần đến nỗi đã cảm thấy có dòng không khí hút đó.
Đây cũng là lý do tại sao ông già bẫy muông thú không vội vàng đốt lửa mà bình tĩnh chờ thời cơ thích hợp. Nếu luồng không khí đó chưa xuất hiện mà đã sớm đốt cỏ thì lửa sẽ cháy lan theo phương ngược lại, khiến mọi người ở vào một tình thế vô cùng nguy hiểm. Nhưng cũng không được hành động quá chậm, bởi vì lửa sẽ xô tới quá gần.
Hiện nay, nhờ có máy thổi gió chúng ta tạo ra gió, vì vậy có thể châm lửa trên băng tựa sớm hơn mà vẫn đẩy được đám cháy mới đốt về phía đám cháy lớn khi tốc độ gió ngoài trời không lớn, nhưng cũng phải hết sức thận trọng để đảm bảo an toàn cho người đi chữa cháy./.

Nguồn http://www.kiemlamvung1.org.vnL.V.Đ