Vườn Quốc Gia Tam Đảo - tamdaonp.com.vn

Vườn quốc gia Tam Đảo, nằm ở phía Bắc Việt Nam, không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ mà còn là nơi bảo tồn nhiều loài cây dược liệu quý giá. Một trong những loài cây đặc biệt đang được chú ý trong công tác bảo tồn là Bổ béo đen (Goniothalamus vietnamensis). Loài cây này, mặc dù có giá trị dược liệu cao, hiện đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng vì tình trạng khai thác quá mức và mất đi môi trường sống tự nhiên.

Đặc điểm và phân bố của Bổ béo đen.

Bổ béo đen là loài cây bụi nhỏ, phân bố chủ yếu ở độ cao từ 100m đến 450m tại xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Loài cây này thích nghi tốt với môi trường dưới tán rừng ẩm ướt, nơi có lượng mưa cao và điều kiện sống phù hợp cho sự phát triển của nó.

Đặc điểm nhận dạng của Bổ béo đen bao gồm lá to, dài từ 21 đến 38 cm, rộng từ 6,6 đến 9 cm. Cây có rễ cọc ăn sâu vào đất, giúp cây đứng vững trong môi trường sống ẩm ướt. Mùa ra hoa của cây là từ tháng 4 đến tháng 6, và quả chín vào tháng 7 đến tháng 10. Loài cây này có tác dụng bồi bổ cơ thể, cải thiện sinh lý, tăng cân và hỗ trợ điều trị ung thư, với bộ phận sử dụng chủ yếu là rễ cây.

Nguyên nhân khiến Bổ béo đen đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Loài cây Bổ béo đen hiện đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng chủ yếu do sự khai thác quá mức từ người dân địa phương. Người dân trong khu vực, đặc biệt là các dân tộc Dao, Sán Dìu, Hoa và Kinh, đã thu gom cây và rễ của Bổ béo đen để làm thuốc hoặc bán kiếm sống. Giá trị cao của cây (hơn 200.000 đồng/kg tươi) càng làm tăng sức hút trong việc khai thác tràn lan, khiến nguồn tài nguyên cây dược liệu này ngày càng cạn kiệt.

Bên cạnh đó, tình trạng chặt phá rừng, đốt nương rẫy và phá hoại môi trường sống của các loài cây thuốc quý hiếm cũng khiến cho số lượng Bổ béo đen ngày càng suy giảm.

Nỗ lực bảo tồn và phát triển Bổ béo đen tại Vườn quốc gia Tam Đảo

Nhận thấy tầm quan trọng của việc bảo vệ loài cây này, Vườn quốc gia Tam Đảo đã triển khai một dự án nghiên cứu và bảo tồn Bổ béo đen, cùng với hai loài cây dược liệu quý khác là Vù hương và Lá khôi. Kết quả điều tra cho thấy cây Bổ béo đen sinh trưởng tốt trong điều kiện rừng tự nhiên, nơi có môi trường ẩm ướt và ít bị xáo trộn.

Để bảo tồn và phát triển loài cây này, Vườn quốc gia Tam Đảo đã tiến hành nhân giống và trồng bảo tồn trên diện tích 0,5 ha. Đồng thời, kỹ thuật trồng cây đã được chuyển giao cho các hộ dân tại các xã vùng đệm của Vườn, nhằm phát triển kinh tế từ việc trồng cây Bổ béo đen. Đây là một bước đi quan trọng giúp bảo vệ loài cây quý hiếm này và đồng thời cải thiện sinh kế cho cộng đồng địa phương.

Tầm quan trọng của công tác bảo tồn

Bảo vệ loài cây Bổ béo đen không chỉ giúp duy trì sự đa dạng sinh học mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho cộng đồng. Việc bảo tồn và phát triển cây dược liệu quý hiếm như Bổ béo đen không chỉ nâng cao giá trị kinh tế cho người dân mà còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái và hệ sinh thái tự nhiên của Vườn quốc gia Tam Đảo.

Chúng ta có thể cùng nhau góp phần bảo vệ thiên nhiên và những kho báu quý giá của đất nước, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững cho cộng đồng và cho các thế hệ tương lai.

Hãy cùng chung tay bảo vệ những loài cây quý hiếm và bảo vệ thiên nhiên!

Nguồn: Đặng Văn Thạch Phòng KH&HTQT